Ήδη από το ξεκίνημα της ζωής τους, τα παιδιά μέσω της παραγωγής ήχων προσπαθούν να προσεγγίσουν την ανθρώπινη ομιλία με σκοπό να επικοινωνήσουν τις ανάγκες τους.
Κάθε παιδί είναι διαφορετικό, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται αποκλίσεις όσον αφορά την ηλικία έναρξης της ομιλίας ή τον ρυθμό κατάκτησης νέων γλωσσικών δεξιοτήτων.
Ωστόσο, υπάρχουν καθορισμένα Γλωσσικά Στάδια τα οποία αναμένουμε να κατακτήσει ένα παιδί κατά την διάρκεια της ανάπτυξης του.
0 – 6 μηνών
-Παράγει ήχους ευχαρίστησης ή δυσφορίας (κραυγές, κλάμα, γέλιο).
-Μιμείται ή επαναλαμβάνει ήχους.
-Αναγνωρίζει οικείες φωνές και εντοπίζει την πηγή τους στρέφοντας το κεφάλι του.
-Χρήση χειρονομιών ή ήχων για να εκφράσει αίτημα.
7 – 12 μηνών
-Βάβισμα (πχ. μαμαμα à δεν εννοεί όμως μαμά).
-Αποκρίνεται στο όνομα του.
-Κατανοεί το «ναι» και το «όχι».
-Κατανοεί απλές εντολές.
-Μιμείται περισσότερους ήχους.
-Αρχίζει να τροποποιεί το βάβισμα.
-Παραγωγή πρώτης λέξης (10-12 μηνών)
-Εκφραστικό λεξιλόγιο 1 – 3 λέξεις.
13 – 18 μηνών
-Ηχολαλεί (επανάληψη λέξεων).
-Παράγει 2 λέξεις μαζί (φράση).
-Εκφραστικό λεξιλόγιο 3 – 20 λέξεις.
-20% -25% της ομιλίας γίνεται κατανοητό από ξένους.
19 – 24 μηνών
-Ενδέχεται η παραγωγή προτάσεων (ουσιαστικό + ρήμα).
-Τηλεγραφικός Λόγος.
-Αντιληπτικό Λεξιλόγιο > 300 λέξεις.
-Εκφραστικό Λεξιλόγιο > 50 λέξεις.
-25% -50% της ομιλίας γίνεται κατανοητό από ξένους
2 – 3 ετών
-Ραγδαία ανάπτυξη λεξιλογίου.
-Προτάσεις (Υποκείμενο – Ρήμα – Αντικείμενο).
-Ζητά τα αντικείμενα με το όνομα τους.
-Αποκρίνεται με ναι ή όχι σε ερωτήσεις.
-Ερωτηματικές προτάσεις.
-Παράληψη ενδιάμεσων ή τελικών συμφώνων στις λέξεις.
-Αντιληπτικό Λεξιλόγιο 500 – 900 λέξεις.
-Εκφραστικό Λεξιλόγιο 50 – 250 λέξεις.
-50% -75% της ομιλίας γίνεται κατανοητό από ξένους.
3 – 5 ετών
-Ακολουθεί εντολές με 2 ή 3 σκέλη.
-Προτάσεις με 5-6 λέξεις.
-Διήγηση 2 γεγονότων στην σωστή σειρά.
-Κατανοεί αντίθετα / λειτουργίες αντικειμένων / χωρικές και χρονικές έννοιες.
-Εκφράζει συναίσθημα.
-Αυξάνει ροή ομιλίας ή ψιθυρίζει.
-Μετράει μέχρι το 10 και κατονομάζει 4 χρώματα.
-Αντιληπτικό Λεξιλόγιο > 2800 λέξεις.
-Εκφραστικό Λεξιλόγιο 900 – 2000 λέξεις.
-80% της ομιλίας γίνεται κατανοητό από ξένους.
5 – 6 ετών
-Πολύπλοκες και γραμματικά σωστές προτάσεις.
-Ακολουθεί οδηγίες και εντολές (3 σκέλη).
-Ονομάζει τις ημέρες της εβδομάδας.
-Μετράει μέχρι το 30.
-Ονομάζει 6 χρώματα και 3 σχήματα.
-Τραγουδά τραγούδια με ομοιοκαταληξία και αναδιηγείται ιστορία.
-Ανταλλάσσει πληροφορίες και επικοινωνεί εύκολα με άλλα παιδιά και ενηλίκους.
Δημήτρης Διακονής, Λογοθεραπευτής